Nhìn lại 5 năm Đại hội IV- Liên minh HTX Việt Nam

 Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V Liên minh HTX Việt Nam sắp diễn ra trong thời điểm toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đang thi đua triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII.

      Trong các báo cáo dự thảo của Ban Chấp hành trước ngày diễn ra Đại hội V, Liên minh HTX Việt Nam đã khái quát lại, báo cáo những kết quả đã đạt được trong nhiệm kỳ Đại hội IV (2010- 2015) vừa qua.

     Tính đến nay, toàn quốc có 15 vạn Tổ hợp tác (THT) đang hoạt động với gần 2 triệu thành viên; hơn 2 vạn HTX, thu hút khoảng 13 triệu thành viên là cá nhân, hộ gia đình và pháp nhân; có 43 LHHTX, trong đó có 29 LHHTX đang hoạt động có hiệu quả.

Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ (khi ấy là Phó Thủ tướng) và Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam- Võ Kim Cự trao tặng cờ thi đua cho các tập thể có thành tích xuất sắc trong năm 2015 tại Hội nghị Ban chấp hành lần thứ 13, khóa IV, tháng 1/2016.

     Trong 5 năm qua, có 5.000 HTX thành lập mới, cùng với 15 vạn THT, khu vực kinh tế hợp tác có khoảng 30 triệu người hoạt động trên các lĩnh vực. Khu vực kinh tế hợp tác, HTX trong cả nước đã có những chuyển biến tích cực; từng bước đổi mới về tổ chức và hoạt động, thích ứng ngày càng tốt hơn với cơ chế thị trường; khẳng định rõ hơn vai trò, vị trí của HTX trong nền kinh tế, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị cơ sở và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

     Cụ thể, đóng góp của khu vực HTX vào GDP từ năm 2013 đạt 5,05 %, 2014 là 5,15%. Tốc độ tăng trưởng của khu vực HTX năm 2013 đạt 3,27%, năm 2012 là 2,75%, năm 2014 đạt khoảng 3,3 – 3,5%.

       Đã xuất hiện một số mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa. Nhiều HTX đã mở rộng sản xuất, phát triển kinh doanh dịch vụ tổng hợp; đầu tư trang thiết bị để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh; mở rộng liên doanh, liên kết với các thành phần kinh tế khác để cung ứng vật tư, thực hiện các dịch vụ đầu vào cho thành viên.

      Một số HTX còn làm tốt các dịch vụ đầu ra (sơ chế, bảo quản, chế biến, tiêu thụ sản phẩm cho thành viên) như HTX Bò sữa EverGrowth, Sóc Trăng với 2.728 thành viên, doanh thu 154 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 16,5 tỷ đồng, thu nhập của xã viên 7 triệu đồng/tháng; HTX Rạch Gầm với tổng doanh thu: 335,5 tỷ đồng, nộp vào NSNN 4,6 tỷ đồng: 2016 đóng góp phúc lợi XH: 600 triệu đồng; hiện nay HTX đang sở hữu 170 tàu, sà lan với tổng trọng tải gần 110.000 tấn trị giá hơn 650 tỷ đồng, một tổng kho, 7 trạm xăng dầu….; tích cực thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người lao động làm việc thường xuyên trong HTX, LHHTX, góp phần bảo đảm an sinh xã hội như HTX dịch vụ vệ sinh môi trường Tân Sơn, Thanh Hóa 100% thành viên và người lao động được đóng BHXH, BHYT, BHTN và được thanh toán các chế độ như ốm đau, thai sản…

      Đáng chú ý, một số HTX, LHHTX đã ứng dụng công nghệ mới, liên kết vùng để tăng khả năng cạnh tranh, hội nhập. Điển hình, LHHTX Thương mại thành phố Hồ Chí Minh (Saigoncoop), với 82 siêu thị, gần 300 điểm bán lẻ trải khắp 40 tỉnh, thành phố trong cả nước, doanh thu năm 2015 đạt trên một tỷ USD, nộp ngân sách hàng ngàn tỷ đồng, tạo việc làm cho hơn 10.000 lao động trong chuỗi siêu thị mang nhãn hiệu Co.opmart. Saigon Coop đã thành lập HTX tiêu dùng đầu tiên tại Việt Nam, mức vốn góp là từ 100.000 đến 6 tỷ đồng.

     Theo báo cáo của Liên minh HTX các tỉnh, thành phố, đến nay, có khoảng 7.260 HTX đã đăng ký lại theo Luật HTX 2012. Các HTX được tổ chức lại, từng bước khắc phục những tồn tại, yếu kém trong tổ chức, quản lý và hoạt động. Các HTX khá giỏi tiếp tục phát triển với quy mô lớn hơn, có 480 HTX thành lập doanh nghiệp trực thuộc để đầu tư mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh, làm đầu kéo trong xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm bền vững.

     Nhiều HTX tham gia, góp phần củng cố hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn như: điện, đường, trường, trạm, hệ thống nước sạch. Thực tế đã khẳng định: ở những xã, HTX thực hiện tốt tiêu chí số 13 về xây dựng nông thôn mới (hình thức tổ chức sản xuất HTX) đã tạo ra sản phẩm hàng hóa (của cải, vật chất) góp phần phát triển kinh tế, ổn định chính trị, an sinh xã hội.

     Sau Đại hội IV, Liên minh HTX các cấp đã tiếp tục củng cố tổ chức, nâng cao hiệu quả các hoạt động, hướng về cơ sở, tất cả vì sự nghiệp phát triển kinh tế hợp tác, nòng cốt là HTX. 5 năm qua, Liên minh HTX các cấp đã đạt được một số kết quả nhất định như:

    Tham mưu tích cực trong việc xây dựng và triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế tập thể, đặc biệt triển khai, thực hiện Kết luận số 56-KL/TW của Bộ Chính trị.

    Tham gia xây dựng chính sách, pháp luật về HTX. Tổ chức triển khai Kết luận số 56-KL/TW, Luật HTX năm 2012, Quyết định 2261/QĐ-TTg và Chỉ thị 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

    Công tác phối hợp thực hiện nhiệm vụ đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động khu vực kinh tế hợp tác nòng cốt HTX với các cấp, các ngành, tổ chức đoàn thể  được đẩy mạnh; Đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ, vận động phát triển kinh tế hợp tác, HTX; Tiếp tục kiện toàn tổ chức và phát triển thành viên...

     Thông qua công tác đối ngoại và chương trình hợp tác quốc tế, đã có một số mô hình HTX, Liên hiệp HTX nông nghiệp chăn nuôi đã được thành lập và hoạt động có hiệu quả, một số HTX được hỗ trợ về kỹ thuật, nâng cao năng lực về đào tạo cho cán bộ quản lý, thành viên HTX...

     Đẩy mạnh triển khai thực hiện các nội dung của Kết luận số 56-KL/TW của Bộ Chính trị, Quyết định số 2261/QĐ-TTg, Chỉ thị số 19/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ trong hệ thống Liên minh HTX các cấp, Đảng đoàn, Thường trực Liên minh HTX Việt Nam đã chỉ đạo xây dựng 4 Đề án trọng điểm. Các đề án đã được Ban Chấp hành Liên minh HTX Việt Nam lần thứ 13, khóa IV thông qua, ban hành và bắt đầu triển khai trong toàn hệ thống. 

     Cụ thể: Đề án đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống tổ chức Liên minh HTX các cấp; (2) Đề án xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa chủ lực có quy mô lớn và sức lan tỏa; (3) Đề án xây dựng phát triển kinh tế trong hệ thống Liên minh HTX (4) Đề án nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của HTX, liên hiệp HTX để kịp thời ứng phó khi Việt Nam hội nhập sâu kinh tế thế giới.

     Liên minh HTX Việt Nam đang xây dựng và chuẩn bị ban hành Đề án phát triển kinh tế vi mô, THT, HTX gắn với chuỗi giá trị sản phẩm. 5 Đề án này có tính bao quát, là nền tảng, động lực xuyên suốt và lâu dài trong hệ thống Liên minh hợp tác xã các cấp.

      Bên cạnh những kết quả đạt được và các mục tiêu do Đại hội IV Liên minh HTX Việt Nam đề ra thì khu vực kinh tế hợp tác, HTX còn những hạn chế, tồn tại, đó là: Do nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, từ Trung ương đến địa phương chưa thấy rõ vai trò, vị trí và tầm quan trọng của thành phần kinh tế hợp tác; Còn trên 50% HTX ra đời trước Luật HTX năm 2012 chưa chuyển đổi sang HTX kiểu mới; Quy mô các HTX còn nhỏ lẻ, manh mún, tự cung, tự cấp, thiết bị, công nghệ lạc hậu; Các văn bản hướng dẫn thi hành Luật HTX năm 2012 và các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với HTX ban hành rất chậm, thiếu đồng bộ; Hệ thống tổ chức bộ máy, lãnh đạo và quản lý nhà nước về kinh tế hợp tác từ Trung ương đến địa phương còn chưa nhất quán; Vai trò và vị thế của Liên minh HTX các cấp trong phát triển kinh tế hợp tác, nòng cốt là HTX chưa đáp ứng yêu cầu, chưa đủ các điều kiện để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được giao; Những khó khăn khi hội nhập...

     Với những kết quả đã đạt được và những khó khăn tồn tại, hệ thống Liên minh HTX Việt Nam và khu vực kinh tế hợp tác vẫn luôn nỗ lực đẩy mạnh các hoạt động tham mưu, tích cực thực hiện dự án xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa chủ lực có quy mô lớn và sức lan tỏa, vì sự nghiệp phát triển của HTX trên cả nước.

​Theo vca.org.vn